Η εφαρμογή του συστήματος «Πληρώνω Όσο Πετώ» με προπληρωμένη σακούλα, τοποθετεί την Κύπρο σε ένα νέο πλαίσιο διαχείρισης των δημοτικών στερεών αποβλήτων, το οποίο στοχεύει στην υιοθέτηση των αρχών κυκλικής οικονομίας και στην παραγωγή μηδενικών αποβλήτων.
Το σύστημα αυτό ακολουθεί την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», σύμφωνα με την οποία οι ρυπαίνοντες επωμίζονται το κόστος της ρύπανσης που προκαλούν. Με τη σωστή εφαρμογή της αρχής αυτής, ενθαρρύνεται η προστασία του περιβάλλοντος και οι ρυπαίνοντες καθίστανται υπεύθυνοι για τις πράξεις τους. Στόχος των πιο πάνω είναι να συμβάλουν στην πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων, στην προώθηση της επαναχρησιμοποίησης και επιδιόρθωσης/επισκευής και στην αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης με απώτερο σκοπό τη μείωση των αποβλήτων που προορίζονται για υγειονομική ταφή.
Η εφαρμογή του συστήματος “Πληρώνω Όσο Πετώ”, ακολουθεί τη μέθοδο διαχείρισης αποβλήτων «Διαλογή στην Πηγή», δηλαδή το διαχωρισμό διακριτών ρευμάτων αποβλήτων στο χώρο που παράγονται, για να πραγματοποιηθεί στη συνέχεια η ξεχωριστή συλλογή τους και η μετέπειτα διαχείριση των οργανικών και ανακυκλώσιμων υλικών, με απώτερο στόχο να συμβάλει αποτελεσματικά στη μείωση της ταφής των αποβλήτων.
Για την επιτυχή εφαρμογή του συστήματος “Πληρώνω Όσο Πετώ”, απαιτείται η εμπλοκή όλων των πολιτών στη διαλογή των αποβλήτων σε όποιο σημείο και αν αυτά παράγονται, είτε είναι στο σπίτι μας, στη δουλειά μας, στα καταστήματα, στα εμπορικά κέντρα κλπ.
Συγκεκριμένα, η χρέωση για το σύστημα “Πληρώνω Όσο Πετώ” με προπληρωμένη σακούλα γίνεται με βάση την πραγματική ποσότητα των αποβλήτων που δεν μπορούν να μειωθούν, να επαναχρησιμοποιηθούν και να ανακυκλωθούν, δηλαδή αφορά ΜΟΝΟ τα υπολειμματικά απόβλητα.
Το Έργο υλοποιείται από το Τμήμα Περιβάλλοντος στο πλαίσιο του Προγράμματος Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027 με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με τους Κανονισμούς Κ.Δ.Π. 292/2022, “Πληρώνω Όσο Πετώ” σημαίνει το σύστημα χρέωσης των υπηρεσιών διαχείρισης των, μικτά ή χωριστά συλλεγέντων, δημοτικών αποβλήτων, με ετήσιο πάγιο και/ή κυμαινόμενο τέλος που σχετίζεται άμεσα με τον όγκο και/ή το βάρος, καθώς και την κατηγορία των αποβλήτων που τοποθετούνται για συλλογή και περαιτέρω διαχείριση.
Όπως προβλέπεται στους πιο πάνω Κανονισμούς, το σύστημα τίθεται σε ισχύ από 30 Ιουνίου 2024 και σύμφωνα με αυτό, οι παραγωγοί αποβλήτων (πολίτες, μεγάλοι και ειδικοί παραγωγοί) χρεώνονται με βάση την πραγματική ποσότητα των παραγόμενων από αυτούς αποβλήτων που δεν μπορούν να μειωθούν, να επαναχρησιμοποιηθούν και να ανακυκλωθούν.
Το σύστημα “Πληρώνω Όσο Πετώ” λειτουργεί συμπληρωματικά των συστημάτων διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, τα οποία λαμβάνονται υπόψη για σκοπούς καθορισμού του εν λόγω συστήματος.
Βασικοί φορείς για την εφαρμογή και επιτυχή υλοποίηση του συστήματος, είναι τόσο οι πολίτες όσον αφορά τη διαλογή αποβλήτων στην πηγή, όσο και οι Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δήμοι, Κοινότητες) όσον αφορά τη χωριστή συλλογή των δημοτικών στερεών αποβλήτων.
Συγκεκριμένα, οι αρχές τοπικής διοίκησης θέτουν σε ισχύ και εφαρμόζουν, εντός των διοικητικών τους ορίων, είτε ξεχωριστά είτε σε συνεργασία με άλλους Δήμους ή/και Συμπλέγματα Υπηρεσιών Κοινοτήτων, σύστημα υποχρεωτικής διαλογής στην πηγή και χωριστής συλλογής για:
Στο πλαίσιο αυτό, έχει εξασφαλιστεί χρηματοδότηση ύψους 25 εκατομμυρίων ευρώ από το Πρόγραμμα Πολιτικής Συνοχής «ΘΑλΕΙΑ 2021-2027» με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου οι Τοπικές Αρχές να ενισχυθούν τεχνοοικονομικά για την αποτελεσματική εφαρμογή αυτής της νέας στρατηγικής πολιτικής.
Η χρέωση αφορά μόνο τα απόβλητα που δεν μπορούν να μειωθούν, να επαναχρησιμοποιηθούν και να ανακυκλωθούν. Επομένως, όσα λιγότερα απόβλητα παράγονται, τόσο μικρότερο θα είναι το κόστος που θα επωμίζεται το κάθε νοικοκυριό και επιχείρηση.
